De laatste periode van het leven van Roel… 

....valt in de zomer. Veel vuren stoken we. Dat deden Roel en ik voor de kanker ook altijd, ook ’s winters. In de zomer sliepen we heel vaak buiten, soms tot in september. 

Veel zonsondergangen zien we met glaasjes wijn erbij aan de slootkant op het westen met de kinderen. Geregeld met familie en soms met wat vrienden. Roel gaat meestal in de loop van de avond naar bed. We leven goeddeels buiten, want zo ruim wonen we. De kinderen wonen de laatste maand hier thuis. Een grote tent buiten op het gras biedt wat nodig is. Roel zit overdag ook altijd buiten als het kan, en geniet… 

Op een zonnige morgen ergens in juli. Roel is al erg ziek en heeft morfinepleisters. We zijn alleen en genieten van woordloos samen zijn. Luisterend naar de vogels en kijkend naar al het groen en moois om ons heen. Lezend, een kus, een streling, een dankbare blik. Ik soms redderend. 

In ene zegt hij met tranen in zijn ogen: ‘Ik durf het bijna niet te zeggen, maar ik ben zo gelukkig…’ Dat komt écht niet door de morfine. (Alhoewel…zeg ik nu). Het is de staat van ‘zijn’. 

En de zomer van 2010 was zo lekker warm en droog, weet je nog?

Roel en ik leven in het NU. Als je in het proces van sterven de irritaties van de dingen van alle dag weg kan laten glijden, wordt essentie zichtbaar. Roel lost op, wordt ijler en raakt onthecht; wordt vredig. Dat geeft… genademomenten noem ik dat. Er is een diep houden van in die periode. Na onze hobbelige weg die onze relatie ook was, komen we bij onze oorspronkelijke liefde uit. Het ziele-treffen van 38 jaar geleden… Ik voel me bevoorrecht dat ik de cirkel rond mag maken. Daar is wel kanker voor nodig. Pffft.

Ik heb in een paar berichten de laatste dagen beschreven aan die groep.

Lieve Familie en vrienden,

Vanmorgen zag het er al naar uit... Roel is zóóó moe en krachteloos.

De huisarts is geweest en zei: 'Ik denk in dagen, niet in weken.' 

De tweede, de scenarts, komt snel.

Roel kan ook nog zelf 'wegglijden.'

Jullie begrijpen, tijd is nu kostbaar, vooral voor ons. 

Afscheid nemen vraagt energie.

We willen dat graag alleen met de kinderen doen.

Roel zei: 'Sommige mensen hebben hun afscheid al gekregen zonder dat ze het weten...’

Veel liefs,

Roel, Kitty en de kinderen

Lieve Mensen,

We glanzen, elk van ons, en Roel in het bijzonder...

Het voelt soms onwerkelijk aan. We voelen ons krachtig en vredig, écht!

Roel heeft eindelijk de dosering morfine toegestaan die alle ongemakken vervaagt. Dan kom je met zo'n 'inner circle' in iets wat bijna op geluk lijkt. 

Het hangt niet meer om zijn hoofd, maar is zichtbaar in zijn gezicht. 

Als hij rust, zie je een glimlach om zijn mond. Hij geniet, bijna gulzig, van geluksmomenten. Hij is de grote motor en wij faciliteren. 

Hij is helder en kwam vandaag weer buiten met de rolstoel. 

Hoe het morgen gaat is een verrassing.

Liefs,

Kitty

Lieve mensen

Vandaag is de 2e arts geweest en mag Roel zich laten euthanaseren wanneer hij maar wil. Dat geeft hem lucht. Maar zoals het nu gaat wil hij nog even blijven. 

Misschien gaat hij wel op eigen kracht over...

Hij blijft ons verrassen. Mooi Mens!

Liefs,

Kitty.

Vrijdag wilde hij voor het eerst in deze periode niet meer verder: té zwaar alles. 

Het was de eerste keer tijdens de ziekte dat hij het uitsprak. Wij dachten dat we heel dicht bij zijn overgaan waren, en kwamen in afscheid van diep voelen en verdriet. Dat was ook weldadig; het was zo oprecht en zo samen. Elk van ons kon verdriet tonen. Ook verstild. Dat was misschien nog wel het meest krachtige. We luisterden samen naar de tape: 'This is my life,' die Roel had gemaakt. 

Alle hoogte en dieptepunten in zijn leven worden vertolkt door een song. Een verhaal in muziek. 

Roel praat moeizaam. Onderling is er harmonie. 

Anna zei: 'Het gaat zo mooi, het wordt tijd dat we weer eens stom gaan doen naar elkaar.' 

De euthanasie zal 25 augustus gebeuren, plaatsvinden of hoe zeg je dat.

Daarover de volgende keer.